De afgelopen twaalf maanden hebben we maandelijks afleveringen gedeeld van onze blogserie Baby’s ontwikkelingsmijlpalen met Ergobaby: baby’s eerste jaar, samen met onze verloskundige Katrin Ritter. We deelden welke baby mijlpalen je baby zal doormaken en wanneer, wat belangrijk is voor een gezonde babyontwikkeling in elke maand en waar je in de nabije toekomst naar kan uitkijken.
Wat was jouw meest opwindende of meest ontroerende mijlpaal op weg van geboorte naar het moment waarop je baby zijn eerste stapjes zette? Was het de eerste mijlpaal in de ontwikkeling van je baby, de eerste glimlach? Of was het het moment waarop je kleintje in symmetrische handsteun ging en zichzelf voor het eerst in balans hield? Of de belangrijke mijlpaal aan het einde van de negende maand: kruipen? We zijn er zeker van dat je voor elke fase wel een anekdote of twee hebt! We hebben een kleine herinnering voor je, zodat je kan terugkijken op alle grote mijlpalen:
- Mijlpaal (vanaf de zesde week): De eerste glimlach
- Mijlpaal (6e-8e week): Begin van hoofdcontrole
- Mijlpaal (einde van de 3e maand): Symmetrische elleboogsteun
- Mijlpaal (einde van de 4e maand): Enkelvoudige elleboogsteun
- Mijlpaal (einde van de 5e maand): Reiken over het midden
- Mijlpaal (einde van de 6e maand): Symmetrische handsteun
- Mijlpaal (einde van de 7e maand): Commando kruipen
- Mijlpaal (einde van de 8e maand): Leunende (ondersteunde) zit
- Mijlpaal (9e tot 10e maand): Kruipen
- Mijlpaal (einde van de 10e maand): Half-knielende positie
- Mijlpaal (9e tot 14e maand): Vrij staan
- Mijlpaal (13e-14e maand): Eerste stapjes
Baby mijlpalen worden gevolgd door peuter mijlpalen
Het is opmerkelijk hoe belangrijk elke stap in de ontwikkeling van je baby is, hoe klein ook, voor hun verdere fysieke en mentale groei. Hoe alles op de een of andere manier met elkaar verbonden is en alles bijdraagt aan dat grote doel: stappen. Natuurlijk stopt de ontwikkeling van je baby daar niet. Zelfs na de eerste verjaardag gebeurt er elke maand, elke week – eigenlijk elke dag – iets nieuws in het lichaam en de geest van je kleintje. Deze vooruitgangen zijn echter niet meer zo eenvoudig te herkennen, omdat ze tegelijkertijd op veel verschillende niveaus plaatsvinden en sterk afhangen van de omgeving waarin je peuter zich bevindt.
Peuter mijlpalen: 1e tot 3e levensjaar
Tussen het eerste en derde levensjaar van je kind zul je merken dat je kindje geleidelijk de volgende vaardigheden ontwikkelt:
- Kort op één been staan
- Van een opstapje springen met beide benen
- Rennen en ontwijken
- Achteruit lopen
- Op een loopfiets rijden
- Schoenen aan- en uittrekken
- Meestal zonder knoeien met een lepel eten
- Kralen rijgen
- Ongeveer 300 woorden spreken
- Zijn of haar eigen naam gebruiken of in de eerste persoon praten
- Gelijktijdig met beide benen springen
Kleuter mijlpalen: 3 tot 6 jaar
Tussen de leeftijd van drie en zes jaar zul je merken dat je kind geleidelijk de volgende vaardigheden onder de knie krijgt:
- Voeten afrollen bij het lopen (na de ontwikkeling van de voetbogen, zonder O- of X-benen)
- De trap op- en aflopen met afwisselende stappen
- Koprollen maken en jumping jacks uitvoeren
- Fietsen op een driewieler, step en gewone fiets
- Zijwaarts stappen en huppelen
- Een potlood correct vasthouden bij het kleuren (als dit is aangeleerd)
- Emotionele stemmingen herkennen
- Zelfstandig aan- en uitkleden
- Vooruit hinkelen op één been
- Ontwikkeling van rechts- of linkshandigheid
Ontwikkelingsmijlpalen in de kleuterklas tussen 4 en 6 jaar
Rond de leeftijd van zes is je kind dan in staat om (mits je dit geoefend hebt)
- netjes in kleurboeken kleuren
- een strik kunnen strikken
- alle klanken correct uit te spreken
Veelgestelde vragen over baby- en peutermijlpalen
Om onze blogserie af te ronden, willen we graag enkele veelgestelde vragen over de ontwikkeling van baby's beantwoorden:
- Hoe stimuleer ik de motorische ontwikkeling van mijn kind?
Eerst en vooral is het belangrijk dat je je baby goed observeert en waar nodig steun of prikkels geeft. Maar voor het grootste deel moet je baby alles zelf ontdekken. Geef hem de tijd die hij/ zij nodig heeft. Als je bewegingspatronen wilt aanmoedigen die je hem ziet maken, kun je spelenderwijs prikkels geven. Dit werkt het beste na het verschonen van de luier en het voeden, als je baby uitgerust en vol is. Als je kind succes heeft, kun je dezelfde oefening of hetzelfde spel steeds opnieuw aanbieden. Dit stimuleert het zelfvertrouwen. Het dragen van je kind in een draagzak bevordert ook de ontwikkeling: je kind voelt je bewegingen bijzonder intens en traint zijn lichaam en geest. Als je het daarna neerzet, blijven deze impulsen doorwerken. Dit wordt motorisch leren genoemd.
- Is de buikligging echt zo belangrijk als iedereen zegt?
Het korte antwoord is: ja. Zelfs als je baby er niet zo van houdt, moet je het aanmoedigen door te spelen. Het is immers vanuit buikligging dat beweging begint. Alle belangrijke spieren worden versterkt door buikligging, bijvoorbeeld de buik- en schouderbladspieren en natuurlijk de belangrijke nekspieren. Het is de eerste fase van het actief rechttrekken en daarom erg belangrijk. Coördinatie, uithoudingsvermogen, kracht en balans worden ook geoefend in deze houding.
- Moet ik mijn kind actief rechtop laten zitten als het steeds vaker zijn hoofd optilt terwijl het op zijn rug ligt?
Als je kind op zijn rug ligt en regelmatig zijn hoofd optilt, is het gewoon nieuwsgierig. Het betekent niet dat ze klaar zijn om te gaan zitten. Een beter plan is om baby op zijn buik te draaien zodat hij zijn omgeving op een leeftijdsadequate manier kan verkennen. Actief gaan zitten zal later gebeuren via een zijwaartse rotatiebeweging en je kind zal dit uit zichzelf doen.
- Kan ik actief het zitten oefenen met mijn kind door hem zichzelf aan mijn vingers te laten optrekken?
Zoals we hierboven al zeiden, zal je baby uit zichzelf gaan zitten als zijn spieren het toelaten. Dit wordt bereikt door een draaiende beweging en door zichzelf te ondersteunen, niet door zichzelf omhoog te trekken. Rechtop trekken traint ook de verkeerde spieren.
- Is het goed als mijn kind het kruipen overslaat?
Soms lijkt het alsof je baby het kruipen overslaat en meteen leert lopen. Dit is waarschijnlijk niet goed. Voor een gezonde ontwikkeling moeten alle mijlpalen volledig en in volgorde worden doorlopen. Als een kind het kruipen overslaat, is dit meestal een teken dat de ouders te vaak passief hebben ingegrepen, bijvoorbeeld door hun baby te vroeg actief te laten zitten. De volgende vaardigheden worden bevorderd door het kruipen:
- Hand-oog coördinatie
- Horen, zien en bewegen worden gecombineerd
- Door tastzin en druk op de handen kan het kind zichzelf en de grond voelen om een gevoel van ruimte te krijgen
- Ritme en bewegingsgevoel worden verfijnd
- Versterking van de kernspieren
- Je kind ontwikkelt gevoel voor zijn armen, bovenlichaam, bekken en benen
- Ze kunnen later gemakkelijker leren fietsen en zwemmen
- De laatste vroegkinderlijke reflexen worden geïntegreerd
- Mijn kind loopt alleen op zijn knieën - moet ik het negeren of stoppen?
Kniewandelaars hebben vaak niet de heupstrekking om rechtop te lopen. Dit komt meestal door hyperflexibele enkels. Deze kinderen hebben ook vaak de neiging om hun knieën te hyperextensief te buigen. Om deze hypermobiele gewrichten te compenseren, is er een gebrek aan beweging in de heupgewrichten. Je kunt dus het beste met je kinderarts praten als je kind vaak op zijn knieën loopt.
Tijd, ruimte en liefde voor gezonde baby- en peutermijlpalen
Of het nu gaat om baby- of peutermijlpalen - voor alle ontwikkelingsfasen is het belangrijk dat je je kinderen de tijd geeft die ze nodig hebben. Je kunt ze liefdevol en speels aanmoedigen in alles waarin ze geïnteresseerd zijn of ze gewoon de ruimte geven om vrij te spelen. Geef ze prikkels, maar laat ze zelf dingen ervaren en uitproberen. Laat je kinderen ruiken, proeven, zien, horen en voelen. Geef ze een omgeving waarin ze zich veilig en geborgen kunnen ontwikkelen omdat ze weten dat jij er voor ze bent als ze je nodig hebben. Kijk dan met trots toe hoe je baby's uitgroeien tot gezonde en gelukkige kinderen.